Teleporada lekarska – co się zmieniło, poznaj nowe wytyczne

30 marca 2021

Zmieniły się zasady ustalania terminu i realizacji teleporady lekarskiej w ramach POZ. Niektóre świadczenia muszą być udzielane wyłącznie podczas bezpośredniego kontaktu z pacjentem. Dowiedz się, czy Twoja przychodnia spełnia aktualny standard organizacyjny, zgodny z najnowszymi przepisami.

Teleporada jest świadczeniem zdrowotnym udzielanym na odległość przy użyciu systemów teleinformatycznych lub systemów łączności. Przeczytaj, jak prawidłowo wykonywać to świadczenie krok po kroku.

Jak powinny być zorganizowane teleporady lekarskie

Opracuj zbiór zasad udzielania teleporad i poinformuj o nich:

w miejscu wykonywania świadczeń (na tablicy ogłoszeń, na drzwiach wejściowych placówki),
na swojej stronie internetowej,
na żądanie pacjenta również telefonicznie.

Jakie są najważniejsze obowiązki informacyjne wobec pacjenta

Udziel pacjentom kluczowych informacji:

Wskaż system teleinformatyczny lub system łączności, przy użyciu których Twoja placówka udziela porad na odległość. Przekaż pacjentom adres e-mail placówki, pod którym będą mogli się rejestrować.
Przedstaw sposób ustalania terminu teleporad.
Omów formę nawiązania kontaktu z pacjentem.
Wskaż metodę postępowania, gdy brak kontaktu z pacjentem w ustalonym terminie skutkuje anulowaniem teleporady.
Poinformuj pacjenta o możliwość skorzystania ze świadczenia udzielonego w bezpośrednim kontakcie (wizyta stacjonarna), jeżeli zachodzi taka potrzeba.
Przekaż pacjentowi informacje o możliwości założenia Internetowego Konta Pacjenta.
Poinstruuj o sposobie realizacji e-recepty, e-skierowania, e-zlecenia na wyroby medyczne, zlecenia badań dodatkowych, w szczególności laboratoryjnych lub obrazowych.

Informowanie NFZ

Podaj NFZ numer telefonu, pod którym udzielane są porady telefoniczne. To obowiązek świadczeniodawcy wynikający z przepisów rozporządzenia.

Teleporada lekarska – zmiany w przepisach

Zmień standard organizacyjny. Zgodnie z nowym standardem przychodnie mają obowiązek zapewnić pacjentowi możliwość kontaktu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub systemu łączności, w tym kontaktu telefonicznego. Pacjent musi mieć możliwość połączenia się z przychodnią bez zbędnej zwłoki.

Teleporada – nowe wytyczne dotyczące rejestracji

Zarejestruj pacjenta. Zgodnie z wytycznymi pracownik odpowiedzialny za rejestrację powinien rozpoznać potrzebę zdrowotną oraz zweryfikować możliwość udzielenia świadczenia w POZ.

Na etapie rejestracji konieczna jest weryfikacja tożsamości pacjenta. Rekomenduje się zasadę podwójnej weryfikacji, czyli zapewnienia dwóch odrębnych źródeł kontaktu.

W przypadku, gdy pacjent po raz pierwszy kontaktuje się z Twoją placówką telefonicznie, potwierdzasz jego tożsamość za pomocą adresu e-mail. Jeżeli po raz pierwszy rejestruje się elektronicznie, weryfikujesz jego tożsamość, telefonując do pacjenta.

Poinformuj pacjenta, na jakich zasadach zostanie przeprowadzona teleporada lekarska: o której godzinie, w jakiej formie odbędzie się konsultacja, czy będzie to rozmowa telefoniczna, czy np. wideorozmowa.

Teleporada – zmiany w przepisach dotyczące terminów udzielanej teleporady

Ustal termin porady. Rejestrując pacjenta na teleporadę lekarską, placówki POZ muszą udzielić świadczenia:

nie poźniej niż w pierwszym dniu roboczym następującym po dniu zgłoszenia się pacjenta,
w późniejszym terminie ustalonym w porozumieniu z pacjentem lub jego opiekunem ustawowym.

Oznacza to praktycznie, że teleporada lekarska powinna być udzielona w ciągu doby, chyba że w porozumieniu z pacjentem ustalisz termin poźniejszy.

Kiedy nie możesz udzielić teleporady – nowe wytyczne

Osobista wizyta pacjenta jest obowiązkowa:

w przypadku, gdy pacjent albo jego opiekun ustawowy nie wyraził zgody na teleporadę lekarską (bez badania pacjenta osobiście możesz jednak wystawić receptę niezbędną do kontynuacji leczenia, zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne jako kontynuację zaopatrzenia, jeżeli jest to uzasadnione stanem zdrowia pacjenta oraz możesz wydać zaświadczenie),
podczas pierwszej wizyty u Ciebie jako lekarza wskazanego w deklaracji wyboru POZ,
w związku z chorobą przewlekłą, w przebiegu której doszło do pogorszenia lub zmiany objawów,
gdy istnieje podejrzenie choroby nowotworowej,
w przypadku dzieci do 6 roku życia, z wyjątkiem porad kontrolnych w trakcie leczenia, ustalonego w wyniku osobistego badania pacjenta, której udzielenie jest możliwe bez badania fizykalnego.

Porada zdalna odbywa się nadal w przypadku, gdy pacjenta podejrzany jest o zakażenie lub jest zakażony wirusem SARS-CoV-2.

Kiedy możesz zrezygnować z przeprowadzenia teleporady lekarskiej

W przypadku 3 nieudanych prób kontaktu z pacjentem w odstępie nie krótszym niż 5 minut, możesz zrezygnować z kolejnych prób nawiązania kontaktu w celu przeprowadzenia konsultacji.

Jak ustalić tożsamość pacjenta

Po nawiązaniu kontaktu z pacjentem sprawdź, czy nie ma on problemów technicznych. Wszystkie uwagi odnotuj w dokumentacji.

Następnym krokiem jest ustalenie tożsamości pacjenta. Przed udzieleniem konsultacji potwierdź tożsamość, weryfikując posiadane informacje zawarte w dokumentacji medycznej lub deklaracji wyboru placówki z podanymi przez pacjenta online lub telefonicznie.

Rekomenduje się do tego celu metodę pytań bezpośrednich, w których pacjent udziela poprawnych odpowiedzi na zadane mu pytanie. Skuteczną formę weryfikacji tożsamości jest np. pytanie o drugie imię pacjenta.

Jeżeli udzielasz wideoporady, tożsamość pacjenta sprawdzasz, prosząc o okazanie dokumentu tożsamości. Możesz również sprawdzić dane przy wykorzystaniu Internetowego Konta Pacjenta, o ile pacjent założył IKP.

Przeprowadzenie teleporady lekarskiej powinno się odbyć w warunkach gwarantujących poufność i bezpieczeństwo danych. Unikaj sytuacji, w których podczas udzielania e-wizyty są obecne osoby postronne. To samo dotyczy sytuacji, gdy z chorym przebywa osoba trzecia. Poucz go wówczas, że w trakcie teleporady zostanie ujawniona tajemnica medyczna.

Jak powinien wyglądać przebieg teleporady

Przeprowadź konsultację: Zbierając wywiad, dołóż należytej staranności oraz postępuj zgodnie z aktualną wiedzą medyczną. Na podstawie zebranego wywiadui po analizie dostępnej dokumentacji medycznej pacjenta przeprowadzasz konsultację. Rozpoznanie stawiane podczas teleporady powinno wynikać z zebranego wywiadu oraz dostępnej dokumentacji.

Skierowanie na badania diagnostyczne, do poradni specjalistycznych lub do szpitala musi być uzasadnione stanem zdrowia pacjenta. Jeżeli przemawiają za tym względy medyczne, podczas teleporady medycznej możesz wystawić e-receptę, e-skierowanie, e-zwolnienie lub inne dokumenty do odbioru w rejestracji.

Poinformuj pacjenta, czy porada na odległość wystarczy. Podczas teleporady dokonujesz oceny stanu pacjenta. Twoim obowiązkiem jest ustalić, czy e-wizyta jest wystarczająca dla rozwiązania aktualnego problemu zdrowotnego pacjenta, czy też konieczna będzie wizyta osobista, wizyta domowa bądź inne świadczenie medyczne.

Jeżeli stwierdzisz, że problem, z którym zgłosił się pacjent, uniemożliwia poradę na odległość, informujesz pacjenta o konieczności wizyty stacjonarnej i konsekwencjach niezgłoszenia się na tę wizytę.

O wytycznych konsultanta krajowego w dziedzinie medycyny rodzinnej w czasie epidemii przeczytasz w Co musisz wiedzieć o teleporadach.

Uzupełnij skrupulatnie dokumentację medyczną. Po zakończeniu teleporady lekarskiej albo w trakcie jej trwania uzupełnij dokumentację, wpisując informacje o realizacji teleporady.

Pamiętaj: Jeżeli uznasz, że pacjent wymaga osobistego kontaktu z lekarzem, koniecznie również odnotuj ten fakt w dokumentacji medycznej. Zapisz dodatkowo, że poinformowałeś pacjenta o konsekwencjach niezgłoszenia się na stacjonarną wizytę w placówce.

Specjalistyczne świadczenia zdrowotne

Po opublikowaniu posta Co musisz wiedzieć o teleporadach, pytaliście mnie: Czy lekarz udzielający specjalistycznych świadczeń zdrowotnych może korzystać z wytycznych dla POZ?

Nie ma, moim zdaniem, przeciwskazań, by placówki realizujące specjalistyczne świadczenia zdrowotne stosowały odpowiednio standard organizacyjny teleporady uregulowany w rozporządzeniu i jego nowelizacjach.

Jak udostępniać dokumentacje medyczną

W okresie pandemii bezpieczniejsze jest udostępnianie dokumentacji medycznej drogą elektroniczną. Ze względu na ochronę danych osobowych i tajemnicę medyczną (dane sensytywne) dokumentację udostępniaj w formie zaszyfrowanego pliku. Wysyłasz plik z zaszyfrowaną dokumentacją na adres e-mailowy, a kod dostępu przesyłasz w SMS.

Przeczytaj również Elektroniczna dokumentacja medyczna w 2021 roku – zasady i wyjątki.

Podstawa prawna:

rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 sierpnia 2020 r. w sprawie standardu organizacyjnego teleporady w ramach podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. 2020, poz. 1395),
rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 stycznia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego teleporady w ramach podstawowej opieki zdrowotnej,
rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 lutego 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego teleporady w ramach podstawowej opieki zdrowotnej,
rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego teleporady w ramach podstawowej opieki zdrowotne.